![](/media/lib/437/n-rozcieranie-d4e8cd9866fc634bc26096fb025a521f.jpg)
Izraelczycy znaleźli narzędzie do rozcierania o 50 000 lat starsze od naszego gatunku
2 stycznia 2021, 11:55Izraelscy archeolodzy znaleźli kamienne narzędzie sprzed 350 000 lat, które prawdopodobnie służyło do rozcierania żywności i innych materiałów. Narzędzie jest o około 50 000 lat starsze niż gatunek Homo sapiens.
![](/media/lib/434/n-gustav1-7aa0ac3a6aa5a1f4641018026992b03e.jpg)
Wilk Gustav przywędrował krętą trasą z Saksonii-Anhalt na Pomorze. W rok przeszedł ok. 10 tys. km
14 grudnia 2020, 17:46Młody wilk szary (Canis lupus) o imieniu Gustav przez mniej więcej rok przeszedł ok. 10 tys. km - ze środkowych Niemiec przywędrował na Pomorze. Najpierw jego poczynania analizował dzięki obroży z nadajnikiem GPS student z Brandenburgii. Teraz ssaka, który znajduje się na terenie Pobrzeża Słowińskiego, czyli między Łebą a Puckiem, śledzi dr Maciej Szewczyk z Katedry Ekologii i Zoologii Kręgowców Uniwersytetu Gdańskiego. Podczas swojej podróży Gustav pokonał 27 autostrad, setki dróg lokalnych i 2 rzeki.
![](/media/lib/434/n-podboj-bfd60e08da7fc1f30fe60509eedecb6b.jpg)
Na północy Hiszpanii znaleziono 66 obozów rzymskich legionów
14 grudnia 2020, 12:04Na północnych terenach hiszpańskiej prowincji Kastylia i Leon znaleziono 66 obozów rzymskich legionów. Obozy, datowane na koniec republiki i początek istnienia cesarstwa, były zakładane przez oddziały, które szły walczyć z asturyjskimi plemionami, zdusić rewolty Kantabryjczyków, zabezpieczać drogi czy kopalnie
![](/media/lib/433/n-pismoelam-49265d18f19153f6bdfce98d12225bd8.jpg)
Odczytano elamickie pismo linearne. Sensacyjne osiągnięcie zmienia nasz pogląd na rozwój pisma
9 grudnia 2020, 10:03Francois Desset z Laboratoire Archeorient w Lyonie twierdzi, że odczytał linearne pismo elamickie, którym posługiwano się przed 4400 laty na terenie dzisiejszego Iranu. Wraz z pismem proto-elamickim, pochodzącym z około 3300 roku p.n.e., jest to najstarszy system pisma na świecie obok wczesnego pisma klinowego i hieroglifów
![](/media/lib/432/n-supernowac-151c5d16fb28e70e8da7675663390bec.jpg)
Niespodziewane odkrycie zmienia nasz pogląd na gwiezdne fabryki pierwiastków
3 grudnia 2020, 11:54Naukowcy z Michigan State University odkryli, że jedna z najważniejszych reakcji chemicznych we wszechświecie zachodzi znacznie intensywniej we wnętrzach supernowych. Odkrycie to zmienia nasz spojerzenie na powstanie niektórych pierwiastków obecnych na Ziemi. W szczególności zaś wywraca do góry nogami teorię wyjaśniającą, dlaczego na Ziemi mamy do czynienia z niezwykle dużą ilości pewnych izotopów rutenu i molibdenu.
![](/media/lib/345/n-fizyczne-sciezki-d1d6d7ff90fd9983e25c51ef28238496.jpg)
Wyjątkowy konkurs w wyjątkowych czasach. Rozstrzygnięto „Fizyczne Ścieżki”
5 listopada 2020, 18:18Dnia 17 września br. jury Konkursu wyłoniło zwycięzców. Niby to typowa procedura, jednak tym razem, w związku z wirusem SARS-COV-2, należało zasadniczo zmienić formułę Finału.
![](/media/lib/399/n-a68-2a518a2206659f3c080627e79f520dd1.jpg)
Olbrzymia góra lodowa na kursie kolizyjnym z Georgią Południową. Może spowodować katastrofę
5 listopada 2020, 17:29Góra lodowa wielkości Cypru jest na kursie kolizyjnym z Georgią Południową, zagrażając tamtejszym koloniom pingwinów i fok. Pływające po południowym Atlantyku góry lodowe nie są niczym niezwykłym. Jednak A86a jest olbrzymia. Ma 158 kilometrów długości i 48 kilometrów szerokości. I podąża w kierunku wyspy, która jest jednym z najbardziej bioróżnorodnych miejsc w regionie.
![](/media/lib/98/panda-b6d54cce7bb72be28d60e4cde5485abc.jpg)
Pierwsze nagranie godów i spółkowania dzikich pand wielkich. Rzeczywistość jest bardziej brutalna od naszych wyobrażeń
27 października 2020, 04:48W spowitych mgłą górach Qin Ling po raz pierwszy nagrano rytuał godowy i spółkowanie dzikich pand wielkich. Dzięki filmowi można próbować wnioskować, czemu pandy tak trudno rozmnożyć w niewoli. Autorami nagrania są chińscy filmowcy Yuanqi Wu i Jacky Poon. Stanowi ono część nowego dokumentu PBS pt. „Pandas: Born to be Wild”. To odcinek otwierający 39. sezon serialu dokumentalnego „Nature”.
![](/media/lib/425/n-inskrypcja1-47830f4f1897114ae0c320f0940bda44.jpg)
Pojawienie się łaciny wywołało... rozkwit pisma runicznego. Średniowieczna Norwegia była dwujęzyczna
12 października 2020, 18:19Dobrze znany jest fakt, że w epoce wikingów oraz późniejszym średniowieczu na terenie dzisiejszej Norwegii posługiwano się runami. Obecnie nikt ich już nie używa. Najnowsze badania pokazują, że przejście z pisma runicznego na alfabet łaciński nie tylko trwało znacznie dłużej niż sądzono, ale że pojawienie się łaciny spowodowało... prawdziwy rozkwit pisma runicznego.
![](/media/lib/424/n-supermasywna-c729b92c9edf0b047467b59342863730.jpg)
Galaktyki i czarna dziura spowite gazową siecią pomogą wyjaśnić zagadkę wczesnego wszechświata
1 października 2020, 11:27Very Large Telescope zauważył sześć galaktyk zgromadzonych wokół supermasywnej czarnej dziury z czasów, gdy wszechświat liczył sobie mniej niż miliard lat. Po raz pierwszy zauważono takie zgrupowanie z czasów tak nieodległych od Wielkiego Wybuchu. Odkrycie pomaga lepiej zrozumieć, w jaki sposób supermasywne czarne dziury mogą powstawać i ewoluować tak szybko.